ارزیابی روش‌های هیدرولوژیکی برآورد بار معلق در رودخانه (مطالعه موردی: رودخانه چم‌سیاه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

آگاهی از میزان انتقال رسوبات معلق از دیرباز برای مهندسان و طراحان تأسیسات آبی همیشه از مشکلاتی بوده که در انجام هر پروژه آبی با آن روبرو بوده‌اند. عدم آگاهی از میزان انتقال بار معلق و به‌ویژه برآورد کمتر از میزان واقعی آن می‌تواند سبب طراحی نادرست و در نتیجه اثرات مخرب بعد از اجرا در سازه‌های آبی شود. به ‌طور کلی احداث سازه‌های هیدرولیکی از جمله سدها،‏ پل‌ها،‏ نیروگاه‌ها و سایر شبکه‌های آب‌رسانی بدون بررسی و برآورد بار معلق،‏ ممکن نخواهد بود. تاکنون رابطه‌های زیادی برای برآورد بار معلق پیشنهاد شده است. در این پژوهش برای ارزیابی شش روش هیدرولوژیکی برآورد بار معلق در رودخانه چم‌سیاه استان کهگیلویه و بویراحمد (بالادست سد کوثر) شامل روش تک‌خطی،‏ حد وسط دسته‌ها،‏ تداوم جریان،‏ تجمعی حد وسط دسته‌ها،‏ فصلی و دوره مشابه هیدرولوژیکی ارزیابی شد. این روش‌ها از نظر شیوه استفاده از آمار دبی جریان یا نوع منحنی سنجه رسوب با یکدیگر متفاوت‌اند. نتایج به ‌دست آمده اختلاف زیادی را بین روش‌های مختلف نشان داد،‏ که در نهایت روش تک‌خطی به‌عنوان روش بهینه و روش تداوم جریان به‌عنوان روش نامناسب تشخیص داده شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

EEvaluation of the hydrological methods for predicting suspended sediment load in rivers (Case study: Chamsiah River)

نویسندگان [English]

  • mohammad hasanzade zardkhuni
  • mohammad sedghi asl
  • mansour parvizi
چکیده [English]

Estimating the suspended sediment transfer rate has always been considered as a complicated work for engineers from the past which they were faced with it in doing any water project. Lack of knowledge about the transfer rate of the suspended sediments and particularly an estimate lower than its actual rate can lead to wrong design and consequently destructive effects after the performance in hydraulic structures. Generally, constructing of hydraulic structures such as dams, bridges, power stations and other water supplies is impossible without studying and predicting suspended sediment load. Many relations have been suggested for estimating the suspended sediment load. In this study, six hydrological methods, including single-linear, mean of categories, continuance of flux, the cumulative mean of categories, seasonal and similar hydraulic period have been used for estimating the suspended sediment load in Chamsiah River situated in Kohgiloyeh and Boyerahmad province. These methods are different in using statistics of flow discharge or kind of sediment rating curve. Results indicate a significant difference among considered methods, and finally the cumulative single-linear had been chosen as the optimum method and the continuance of flux method specified as the unsuitable one.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chamsiah River
  • Suspended sediment load
  • Sediment rating curve
  • Hydrometer station