نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حامد ریاحی فارسانی
• سونیا زبردست
• محمدرضا نوری امامزاده ای

چکیده

یکی از مهم‌ترین مسائل و مشکلات در کشاورزی،‏ کارآیی نامناسب مصرف آب است. عدم آگاهی کشاورزان از مقدار آب مورد نیاز گیاه و اصول صحیح آبیاری،‏ باعث استفاده بی‌رویه آب در بخش کشاورزی می‌شود. به همین دلیل در این پژوهش مقادیر آب مصرفی،‏ کارآیی مصرف آب و عملکرد محصولات ذرت و سیب‌زمینی در 9 مزرعه از دشت‌های بروجن،‏ خانمیرزا و شهرکرد در استان چهارمحال و بختیاری بررسی شد. همچنین تحلیل‌ اقتصادی بین مزرعه‌ها برای ارزیابی‌ مدیریت رایج این منطقه انجام شد. نتایج نشان داد که کارآیی مصرف آب آبیاری با محاسبه کردن وزن خشک محصول،‏ به طور متوسط برای دشت‌های بروجن،‏ خانمیرزا و شهرکرد به‌ ترتیب 0.51،‏ 2.57 و 2 کیلوگرم بر مترمکعب است. بیشترین درآمد خالص در واحد حجم آب مصرفی (9250 ریال)،‏ مربوط به مزرعه ده‌صحرا از دشت خانمیرزا است،‏ در این مزرعه آب مورد استفاده 30 درصد کمتر از مقدار آب مورد نیاز بوده و این حداکثر درآمد خالص به‌دلیل بالا بودن عملکرد محصول و استفاده از آب کمتر در این مزرعه است. کمترین درآمد خالص در واحد حجم آب مصرفی (1010 ریال) نیز،‏ مربوط به مزرعه کنرک از دشت بروجن است،‏ که در این مزرعه 134 درصد از آب لازم استفاده شده است. بیشترین مقدار شاخص اقتصادی نسبت درآمد به هزینه (2.97) برای مزرعه ده‌صحرا از دشت خانمیرزا و کمترین مقدار (0.28) برای مزرعه کنرک از دشت بروجن به دست آمده است.

کلیدواژه‌ها

• استان چهارمحال و بختیاری
• ارزیابی اقتصادی
• عملکرد محصول
• بهره‌وری آب

عنوان مقاله [English]

The economic efficiency of water use for Maize and Potato in the common management of Chaharmahal and Bakhtyari province

نویسندگان [English]

• hamed Riahi Farsani
• sonia zebardast
• Mohammadreza Nouri Emamzadeyi

چکیده [English]

Inappropriate water use efficiency is one of the most important problems in agricultural section. The lack of farmer’s knowledge about the amount of crop water requirement and proper irrigation principals lead to excessive use of water in agricultural section. For this purpose in the present study water use amounts, water use efficiency and crop yields for Maize and Potato were estimated in 9 fields of Boroujen, Khanmirza and Shahrekord plains located in Chaharmahal and Bakhtyari province. Furthermore, economic analysis has been conducted among the fields to assess common management of this area. The results showed that water use efficiency with considering the dry weight of the crop, for the Boroujen, Khanmirza and Shahrekord plains were in average 0.51, 2.57 and 2 kg/m3, respectively. Highest net income per unit volume of water (9250Rials), belonged to Dehsahra farm located in Khanmirza plain. At this farm the used water was 30% less than the required water and so, this maximum net income was obtained due to high crop yield and less use of water in this field. The lowest net income per unit volume of water (1010Rials), belonged to Konark farm located in Boroujen plain in which the irrigation water was used 134% more than the crop water requirement. The highest and lowest values of benefit-cost ratio (B/C) (2.97 and 0.28) have been obtained from Dehsahra and Konark farms located in Khanmirza

کلیدواژه‌ها [English]

• Water use efficiency
• Crop yield
• Economic assessment
• Chaharmahal and Bakhtyari province