نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رامین منصوری
• علینقی ضیایی
• کاظم اسماعیلی
• حسین انصاری
• سعیدرضا خداشناس

چکیده

در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌توان از جریان‌های زیر‌سطحی رودخانه‌ای به عنوان پتانسیل‌های موجود برای تأمین بخشی از آب مورد نیاز استفاده کرد. شیوه‌های مختلفی برای برداشت آب زیرسطحی رودخانه‌ها تاکنون به کار گرفته شده است،‏ در این پژوهش مدل آزمایشگاهی سازه جمع‌آوری و شبکه زهکشی جریان زیرسطحی آب در رودخانه در محل آزمایشگاه هیدرولیک گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد ساخته شد و عوامل مؤثر بر میزان جریان زیرسطحی انحرافی بررسی شد. نتایج نشان داد مقدار جریان انحرافی رابطه مستقیم با تراز سطح آب بر روی زهکش‌ها داشته و با افزایش فاصله بین زهکش‌ها دبی هر زهکش افزایش می‌یابد. دبی زهکش‌ها در طول محیط متخلخل روند متغیری داشته به نحوی که در ابتدا کاهش و سپس افزایش می‌یابد. در ضمن کم‌ترین مقدار دبی مربوط به زهکش میانی بود. در بررسی نحوه آرایش زهکش‌ها نیز مشخص شد که استفاده از زهکش‌های کار گذاشته شده در دو عمق،‏ با کوتاه‌تر کردن محیط متخلخل نتایج مناسب‌تری را به دست می‌دهد. در نهایت مدل رگرسیونی ساده،‏ برای طراحی سازه آبگیر زیرسطحی با محیط متخلخل و شبکه زهکشی ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

• دیوار آب‌بند
• شبکه زهکشی
• آبگیری زیرسطحی
• محیط متخلخل
• جریان زیرسطحی

عنوان مقاله [English]

Experimental study of hydraulic characteristics of water diversion from the river bed with cutoff wall

نویسندگان [English]

• Ramin Mansouri
• Ali Ziaei
• Kazem Esmaili
• Hosein Ansari
• Saeed Khodashenas

چکیده [English]

In arid and semi-arid regions, sub-surface flow of a river can be a potential of water supply. . Different methods have already been used to divert surface and subsurface water in the rivers. In this research, an experimental model of the intake was built in Hydraulic Laboratory in Water Engineering Department of Ferdowsi University for diverting surface and subsurface flow from the river and the effective factors on the amount of diverted flow were investigated. Results showed a direct relationship between the flow rate and the water level above each drain and the drained flow rate increases with increasing distance between the drains. The discharge of drains varies along the porous media, as it decreases at first and then increases. The lowest discharge was belong to middle drain. The assessment of different drains arrangement indicated that the installation of two rows of the drains in two depths gives higher efficiency. Finally, a regression mathematical model was developed for designing the subsurface intake with porous medium and drainage system.

کلیدواژه‌ها [English]

• Porous media
• Cutoff
• Subsurface flow
• Subsurface intake
• Drainage system