نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• عبدالرضا کبیری سامانی
• مسعود آقاجان عبدالله
• سید رضا حجازی طاقانکی

چکیده

تخمین دقیق ضریب دبی جریان در سرریزهای جانبی برای طراحی هیدرولیکی صحیح و هم‌چنین اقتصادی این سازه‌ها مهم است. در این راستا در این پژوهش به مطالعه جامع‌ ویژگی‌های هیدرولیکی سرریزهای جانبی لبه‌تیز منقاری در پلان با استفاده از مدل داده‌محور عصبی- فازی تطبیقی پرداخته شده است. خروجی مورد بررسی در این پژوهش ضریب دبی جریان است. تست‌های همبستگی در خصوص ارتباط پارامترهای مختلف مؤثر بر ضریب دبی نشان داد که استقلال مناسب بین پارامترهای مؤثر بر ضریب دبی جریان وجود دارد. نتایج نشان داد که در میان پارامترهای بی‌بعد مؤثر بر ضریب دبی جریان سرریزهای جانبی منقاری،‏ تأثیر زاویه رأس سرریز از سایر متغیرهای ورودی بیش‌تر است. آنالیز خطا نشان داد که در میان کلیه روش‌های ارایه شده برای تخمین ضریب دبی جریان در سرریزهای منقاری جانبی روش امیراقلو و همکاران بیش‌ترین میزان خطا و مدل عصبی- فازی تطبیقی ارایه شده در این پژوهش کم‌ترین میزان خطا را دارند. بنابراین مدل‌‌ عصبی- فازی تطبیقی در مقایسه با رابطه‌های پیشنهاد شده توسط پژوهشگران دیگر،‏ دارای اطمینان بالاتری است.

کلیدواژه‌ها

• مدل عصبی فازی تطبیقی
• سرریز جانبی منقاری
• مدل عصبی
• فازی تطبیقی
• ضریب تخلیه‌ جریان

عنوان مقاله [English]

Application of ANFIS model for estimating the discharge coefficient of labyrinth side weirs

نویسندگان [English]

• Abdolreza Kabiri Samani
• Masoud Aghajan Abdollah
• Sayed Reza Hejazi Taghanaki

چکیده [English]

Accurate estimation of side weirs’ discharge coefficient is an important issue in practical and economical design of these structures. In this study, the discharge capacity of labyrinth side weirs was estimated using adaptive neuro-fuzzy inference system (ANFIS) model. The target output of the present study was the discharge coefficient of labyrinth side weirs. Correlation tests indicated that the governing dimensionless parameters are almost independent. Results also showed that the apex angle of labyrinth weir is the most effective parameter on discharge coefficient compared with the others. The results of error analysis indicated that among different methods developed for estimating the labyrinth weir discharge coefficient, the relations presented by Emiroglu et al. (2010) and the developed ANFIS model in this study had the maximum and minimum error values, respectively. It is observed that the developed ANFIS model, presented more accurate results compared with the relations suggested by the other researchers for estimating the discharge coefficient of triangular labyrinth side weirs.