نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• هما نوغان کار
• جواد بذرافشان
• سمیه حجابی

چکیده

طبق مطالعات مرکز پیش‌بینی و تحقیقات اقلیم هدلی HCCPR)‎) پیش‌بینی شده است که به دلیل گرمایش جهانی در قرن 21،‏ خشکسالی‌های فراگیر و شدید،‏ زندگی میلیون‌ها نفر در سراسر کره زمین را تهدید خواهدکرد. تحقیقات نشان داده‌ است که مساحت تحت تأثیر خشکسالی‌های استثنایی در ایران طی قرن بیستم افزایش یافته است. مطالعه حاضر برای پاسخ به این پرسش انجام شده است که در صورت بروز تغییر اقلیم در قرن 21،‏ واکنش اقلیم‌های مختلف ایران به رخداد خشکسالی چه خواهد بود؟ بدین منظور،‏ ابتدا متغیرهای بارندگی و میانگین دمای ماهانه اقلیم آینده ایستگاه‌های منتخب کشور (معرف اقلیم‌های مختلف ایران شامل شش ایستگاه بندرانزلی،‏ گرگان،‏ بوشهر،‏ تهران،‏ مشهد و زاهدان) با استفاده از ریزمقیاس‌نمایی آماری مدل گردش عمومی CGCM3 تحت دو سناریوی A1B و A2 به روش ضریب تغییر (CF)‎ تولید شد. در مرحله بعد،‏ یک شاخص معرف خشکسالی کشاورزی،‏ یعنی شاخص اکتشاف خشکسالی تعدیل شده (مبتنی بر داده‌های بارندگی و دما) برای دوره پایه (2000-1971) و دوره‌ آتی 2040-2011 تحت هر دو سناریوی انتشار در ایستگاه‌های منتخب محاسبه شد. سپس،‏ تحلیل احتمالاتی مشخصه‌های خشکسالی در دوره‌های پایه و تغییر اقلیم اجرا و مقایسه شد. نتایج نشان داد که در دوره 2040-2011،‏ احتمال وقوع تداوم و شدت معین خشکسالی‌ها در کلیه ایستگاه‌های تحت بررسی افزایش ‌می‌یابد. همچنین،‏ مشخص شد که حساسیت اقلیم‌های حدی (فراخشک و بسیار مرطوب) نسبت به پدیده گرمایش جهانی بیشتر از اقلیم‌های میانی (خشک،‏ نیمه خشک و مدیترانه‌ای)

کلیدواژه‌ها

• ریزمقیاس ‌نمایی آماری
• سناریوهای گرمایش جهانی
• خشکسالی
• RDI تعدیل شده

عنوان مقاله [English]

Risk analysis of agricultural drought characteristics under current climate and changing climate conditions in various climates of Iran

نویسندگان [English]

• Homa Noighankar
• Javad Bazrafshan
• Somaieh Hejabi

چکیده [English]

According to the studies from Hadley Center for Climate Prediction and Research (HCCPR), it is predicted that in the 21st century extreme droughts would threat millions people due to global warming. Researches have been showed that the areas affected by extreme droughts have increased in the country in the 21th. This study was performed to answer this question that "how would various climates of Iran respond to global warming in case of drought?" For this purpose, monthly precipitation and temperature data for the selected stations of the country (representing various climates of Iran including Bandar Anzali, Bushehr, Gorgan, Tehran, Mashhad, and Zahedan) were produced using statistical downscaling of CGCM? model under two scenarios A1B and A2 for 1971-2000 via change factor method. Next, a representative index of agricultural drought, i.e., the adjusted Reconnaissance Drought Index (RDI, based on precipitation and temperature data) were calculated for the base period 2011-2040and future periods (1971-2000) under two scenarios A?B and A? in stations of interest. Probabilistic analyses of drought characteristics for present and future climate conditions were done and compared. The results showed that in the period 2011-2040, the likelihood of duration and intensity of droughts will increase in all stations under investigation. Also, it was found that the sensitivity of extreme climates (very wet and very arid) to global warming is more than the other climates (arid, semi-arid and Mediterranean).

کلیدواژه‌ها [English]

• Adjusted RDI
• Drought
• Global warming scenarios
• Statistical downscaling