تأثیر پوشش بتنی بر کنترل تلفات نشت آب از کانال‌های آبیاری در استان همدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

انواع مصالح مصرفی در پوشش کانال‌های آبیاری در شرایط مختلف،‏ دوام و کارآیی متفاوتی دارند و ضروری است با ارزیابی مناطق مختلف،‏ مناسب‌ترین پوشش برای کنترل تلفات آب تعیین شود. در این پژوهش،‏ تأثیر پوشش بتنی در کنترل تلفات آب نسبت به قبل از پوشش در کانال‌های انتقال آب استان همدان که دارای 500 کیلومتر کانال بتنی است،‏ ارزیابی شد. برای این منظور،‏ 12 کانال پوشش‌دار بتنی و بدون پوشش به طول کل 13.5 کیلومتر انتخاب،‏ و سرعت جریان با میکرومولینه و مقادیر نشت آب به روش حجم ورودی- خروجی اندازه‌گیری و مقایسه شده است. بر اساس نتایج مقدار تلفات نشت آب از کانال‌های بدون پوشش بین 1.32 تا 3.06 و به طور متوسط 2.39 متر مکعب بر مترمربع بر روز معادل متوسط 16.4% در یک کیلومتر است. همچنین مقدار تلفات نشت آب از کانال‌های بتنی بین 0.55 تا 2.40 و به طور متوسط 1.74 متر مکعب بر متر مربع در روز معادل متوسط 8.2% در یک کیلومتر است. با مقایسه میانگین‌ها به روش LSD در سطح احتمال 1% اختلاف معنی‌داری بین میانگین تلفات نشت آب از کانال‌های بتنی و بدون پوشش مشاهده نشد. لذا کاربرد پوشش بتنی با امکانات اجرایی موجود در منطقه مورد مطالعه با اقلیم سرد،‏ تأثیر معنی‌داری در کنترل تلفات آب نداشته و ضروری است ضمن تحقیق در راستای اصلاح روش‌های اجرایی،‏ ادوات و استانداردها،‏ کاربرد سایر مصالح در کاهش تلفات نشت،‏ بررسی شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of concrete linings of irrigation canals in control of seepage losses in Hamadan convenience

نویسنده [English]

  • Reza Bahramlou
چکیده [English]

Different kinds of irrigation canal lining materials have different durability based on climatic conditions. Therefore it is necessary that in different areas, all various lining approaches be evaluated and suitable lining be selected to decrease seepage loss, and optimum usage from water resources. The aim of this research was to study the effect of concrete lining to reduce water seepage loss in the main irrigation earth canals that serves the irrigated area on Hamadan province. Total length of concrete-lined irrigation canals in this province is 500 km. 12 main lined and unlined canals with total length of 13.5 km were chosen to study in this area. Water seepage in these canals was measured by the inflow-outflow method. Water flow velocity was determined using a current-meter. The water seepage loss at unlined-canals was between 1.32 and 3.06 m3m-2day-1. The average seepage loss was 2.39 m3m-2day-1 equal to 16.4% in 1Km. The water seepage loss at concrete lined-canals was between 0.55 and 2.40 m3m-2day-1. The average seepage loss was 1.74 m3m-2day-1 equal to 8.2% in 1Km. Based on statistical analysis, there was no significant difference for seepage loss between lined and unlined canal types. It was noted that the average seepage loss of the chosen concrete lined-canals was much higher than the standard value of water seepage loss for open concrete lined-canals.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Concrete
  • Cold regions
  • hamadan lining
  • Water seepage losses
  • Irrigation canals