نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسنعلی لقایی
• فریده عتابی
• زهره فرجام بوئینی

چکیده

قنات،‏ سازه‌ای بومی برای استحصال آب‌های زیرزمینی است که از حدود 3000 سال پیش در ایران کاربرد داشته است. کلانشهر تهران بیش از 600 رشته قنات دارد که قنات سنگلج،‏ یکی از قدیمی‌ترین آنها است و در مرکز شهر واقع است. در این مقاله سعی برآن است تا راهکارهایی جهت احیاء و باززنده‌سازی رشته قنات مذکور به عنوان الگویی در راستای مدیریت پایدار آب و استفاده از ظرفیت‌های قنوات در بافت شهری ارائه شود. در این رابطه ابتدا به پایش و اندازه‌گیری کلیه متغیرهای کیفی آب پرداخته شده که نتایج،‏ حاکی از آلوده بودن آب قنات سنگلج و وجود عوامل تهدیدکننده بسیار است. سپس با روش تحلیلی- کاربردی SWOT برنامه‌ریزی و تدوین استراتژی‌ها انجام شده و با استفاده از روش QSPM،‏ استراتژی‌ها،‏ اولویت‌بندی شده‌اند. طرح احیاء نهایی قنات سنگلج براساس استراتژی با بالاترین اولویت اجرایی و در قالب 2 راهبرد با هدف مدیریت پایدار منابع آب و بازیافت آن ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

• باززنده‌سازی
• مدل SWOT
• قنات
• توسعه پایدار شهری

عنوان مقاله [English]

Strategic management and planning to use Qanat’s potentials in cities (Case Study: Sanglaj Qanat in Tehran)

نویسندگان [English]

• Hasan Ali Laghaei
• Farideh Atabi
• Zohreh Farjam Boieni

چکیده [English]

Qanat is a natural underground structure to drain and transfer ground waters, which has been used for more than 3000 years in Iran. There are more than 600 qanats in the megacity of Tehran and Sanglaj Qanat, located in the downtown, is one of the oldest qanats among all. The goal of this paper is to find some approaches to rehabilitate this qanat in order to use qanat’s potential in sustainable water resources management in cities. Therefore, the required water quality parameters were measured and monitored at first. According to the results, Sanglaj qanat’s water has been polluted and there are too many external threats. Using SWOT, an applied analytical method, the managing strategies were planned. Then, these strategies were prioritized by QSPM method. Based on the strategies with high priority, the final rehabilitation plan for Sanglaj Qanat was prepared. This plan includes two approaches to achieve the goals: sustainable water resources management and recycling.

کلیدواژه‌ها [English]

• SWOT model
• Qanat
• Rehabilitation
• Urban Sustainable Development