نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شکراله اسماعیلی
• مسعود پارسی نژاد
• عبدالمجید لیاقت

چکیده

در فاصله بین دو آبیاری تغییرات شوری و رطوبت همواره باعث نوسان جذب در نیمرخ ریشه می‌شود. هدف این تحقیق بررسی اثر تنش شوری و خشکی به صورت جداگانه و توأمان در دو لایه مجزا از ریشه است. دو سطح شوری (ECe) 0.1 و 3.8 دسی زیمنس بر متر و دو سطح تخلیه رطوبتی (Dep) برابر30 (بدون تنش) و 60 درصد (تنش رطوبتی) آب قابل استفاده در نظر گرفته شد. هر لایه ترکیبی از یک سطح شوری و یک سطح تخلیه رطوبتی بود. آزمایش بر روی گیاه ذرت و در هوای آزاد صورت گرفت. 16 تیمار با سه تکرار و در مجموع 48 عدد لایسیمتر انتخاب و به دو لایه 32 سانتی‌متری در بالا و 48 سانتی‌متری در پایین تقسیم شدند. لایه بالا از سطح و لایه پایین به روش زیر سطحی آبیاری شد. نتایج نشان داد که بیشترین جذب جبرانی از بخشهایی از ریشه صورت گرفت که شوری کمتر و رطوبت بیشتری داشتند و لایه پایین کاهش جذب ناشی از تنش در لایه بالا را تا حدودی می تواند جبران کند. در برخی تیمارها هر چند جذب به صورت جبرانی نبود ولی افزایش تنش در یک لایه از ریشه باعث افزایش جذب در لایه دیگر شد. گیاه با سازگاری بیشتر با شرایط تنشی جدید، بیشترین جذب را از نقاطی دارد که در آن کمترین تنش را داشته باشد. این تحقیق نشان داد که جذب جبرانی زمانی صورت می‌گیرد که یکی از لایه‌ها تحت هیچ گونه تنشی قرار نداشته باشند.

کلیدواژه‌ها

• تنش شوری
• جذب جبرانی
• تنش خشکی
• ریشه

عنوان مقاله [English]

Root water uptake by corn under conjunctive water and salinity stress

نویسندگان [English]

• Shokrollah Esmaeili
• Masoud Parsinejad
• Abdolmajid liaghat

چکیده [English]

Fluctuations in soil moisture and salinity would often result in variation of root water uptake. In this study, separate and conjunctive effects of water and salinity stress were investigated for water uptake from two separate layers. Two levels of salinity (ECe) namely 0.1 and 3.8 dS/m and two levels of depletion of 30 and 60% for the available water were selected for this study. Each layer combined of a salinity level and a level of depletion of available water. Experiments were conducted in corn under open field conditions. For this reason, 16 treatments with ? replications, and total of 48 lysimeters were selected. Soil profile was divided into two layers of 32 (up) and 48 cm (down). The uppermost layer layer was irrigated from surface irrigation method while the lower layer with a subsurface irrigation technique .Results showed that, the maximum water uptake appeared in layers with higher moisture contents and lower salinity levels. Lowering of water uptake in the upper layer could be compensated by lower layer to some degrees .In some treatments, even though water uptake was not compensated, however an increase in water stress in one layer resulted in higher water uptake in the other one. Adjustment of crops to new stress conditions resulted in the maximum uptake to be from the layer with minimum stress. This study revealed that compensation of water uptake occurs when adjacent layer would experience no stresses.

کلیدواژه‌ها [English]

• salinity
• root water uptake
• Combined Stress
• water