نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مرضیه حق‌شناس گرگابی
• حبیب بیگی هرچگانی

چکیده

در این مطالعه اثر زئولیت میانه بر نگهداشت آب در دو بافت لوم رسی و شنی بررسی شد. زئولیت میانه در سطوح (2،‏ 5 و 8 درصد) به خاک‌ها اضافه و مخلوط شد. رطوبت هر خاک‌ در مکش‌های 0 تا 1500 کیلوپاسکال در 8 نقطه تعیین شد. ضرایب منحنی رطوبتی خاک با استفاده از نرم‌افزار  SWRC 3.0 و برازش سه مدل ون‌گنوختن،‏ بروکس-کوری و کمبل به‌دست آمد. نتایج نشان داد که افزودن بیشتر زئولیت باعث افزایش پاسخ به‌ویژه در بافت شنی می‏شود. مثلاً،‏ در خاک شنی کاربرد 8 درصدی زئولیت میانه ضمن بالا بردن رطوبت در نقطه ظرفیت زراعی از 11% به 13% باعث افزایش آب قابل استفاده به‌میزان 1.5 برابر شاهد شد. همچنین افزودن 8 درصدی این ماده باعث افزایش 2 درصدی رطوبت باقی‌مانده و افزایش 6 درصدی رطوبت اشباع در هر دو خاک شد. تغییر شکل ضرایب در مدل‌های منحنی رطوبتی در پاسخ به افزودن زئولیت نشان‌دهنده‌ کاهش سرعت تخلیه آب از هر دو خاک بود. با افزودن 8 درصدی زئولیت،‏ ضریب ∝ در مدل ون‌گنوختن در خاک شنی از 0.32 به ?0.30 و در خاک رسی از 0.04 به 0.03 کاهش یافت. کاربرد زئولیت میانه می‌تواند در افزایش بهره‌وری از آب مفید باشد.

کلیدواژه‌ها

• نگهداری آب در خاک
• زئولیت
• SWRC ?.?
• منحنی رطوبتی خاک

عنوان مقاله [English]

The effect of Mianeh zeolite on water retention and water retention models in two soil textures

نویسندگان [English]

• Marzieh Haghshenas
• Habib Beigi Harchegani

چکیده [English]

In the present study, the effect of application of a zeolite (Mianeh clinoptilolite), was investigated on the moisture contents and soil characteristic curves of a sandy and a clay loam soil. Mianeh clinoptilolite zeolite was applied to soils at four levels (0, 2, 5, and 8% on weight basis) in a completely randomized experiment. Soil’s moisture content was determined at suctions of 0, 5, 7.5, 10, 33, 100, 500, and 1500? kPa using hanging water columns and pressure plate apparatus. Water retention curve models of van Genuchten (1980), Brooks-Corey (1964), and Campbell (1974) were fitted to each soil data using SWRC 3.0 software. Mianeh zeolite enhanced soil moisture content at each measured soil suction. The Mianeh zeolite increased the saturation and available water content of the sandy soil and saturation water content (qs) and residual water content (qr) in both soils. In addition, this zeolite modified the shape of moisture characteristic curves of both soils and influenced the parameters of all three water retention models in a manner exhibiting reduced water release rates. Mianeh zeolite can be useful in enhancing water use efficiency.

کلیدواژه‌ها [English]

• Water retention curve
• SWRC ?.?
• Zeolite
• Soil water retention