نوع مقاله : یادداشت فنی

نویسندگان

• مسعود نوشادی
• علی آذرپیکان
• احمد نوحه‌گر

چکیده

در این تحقیق به ‌منظور بررسی جنبه‌های کیفی آب شرب شهر بندرعباس تعداد 180 نمونه از 15 ایستگاه مناطق مختلف شهر بندرعباس در طی 6 ماه سال 1386 جمع‌آوری و پس از آزمایش تجزیه و تحلیل شد. برای دسته‌بندی ایستگاه‌های مشابه و مشخص کردن آلاینده‌ها در هریک از ایستگاه‌ها از روش آنالیز خوشه‌ای و تحلیل عاملی بر روی پارامترهای کیفی آب استفاده گردید. ایستگاه‌های نمونه‌برداری آب بر‌اساس تراکم جمعیت و مناطق جدید و قدیم شهر تعیین شد. پارامترهای کیفی که مورد بررسی قرار گرفتند شامل pH،‏ کدورت،‏ کل مواد جامد،‏ هدایت الکتریکی،‏ سختی کل،‏ قلیاییت کل،‏ نیترات،‏ نیتریت،‏ سولفات،‏ کلرور،‏ کلسیم،‏ فلوئور،‏ منیزیم،‏ بیکربنات و کلیفرم بودند. نتایج نشان داد که در خرداد‌ماه عامل اصلی آلودگی HCO3- و قلیاییت کل بوده است و ایستگاه‌های 11و 12 نیز بیشترین شباهت را به یکدیگر داشته‌اند. در تیرماه عامل آلودگی،‏ EC و TDS است که دو ایستگاه 3 و6 بیشترین شباهت را با یکدیگر دارند. در مردادماه HCO3-،‏ قلیاییت کل و سختی کل عامل آلودگی بوده است و ایستگاه‌های 3 ،‏11و 14 بیشترین شباهت را با یکدیگر دارند. در شهریور ماه عامل آلودگی قلیاییت کل،‏ HCO3- ،‏ EC ،‏ TDS است که ایستگاه‌های 11و 14 بیشترین شباهت و ایستگاه 12 کمترین شباهت را به دیگر ایستگاه‌ها دارد. در مهر‌ماه HCO3- و قلیاییت کل عامل آلودگی بوده و ایستگاه‌های 12 و14 بیشترین شباهت به یکدیگر داشته است و ایستگاه 2 کمترین شباهت را به یکدیگر ایستگاه‌ها دارد. در آبان‌ماه قلیاییت و HCO3- عامل آلودگی بوده و بیشترین شباهت بین ایستگاه‌های 4 ،‏9 و14 بوده است و بین ایستگاه‌های 2،‏ 5 و 6 کمترین شباهت وجود دارد. بنابراین مشاهده می‌شود که در بیشتر تاریخ‌ها HCO3- و قلیاییت کل،‏ عامل آلودگی بوده و ایستگاه 12 نیز کمترین شباهت را با دیگر ایستگاه‌ها دارد. بر‌اساس اندازه‌گیری‌های صورت گرفته کیفیت پارامترهای فیزیک و شیمیایی آب شرب بندرعباس درحد استاندارد است.

کلیدواژه‌ها

• تحلیل عاملی
• لفه‌های اصلی
• آنالیز خوشه‌ای
• کیفیت آب

عنوان مقاله [English]

Investigation of water quality in Bandar Abbas drinking water using cluster and factor analysis

نویسندگان [English]

• Masoud Noshadi
• Ali Azar Peikan
• Ahmad Nohegar

چکیده [English]

In this study, drinking water quality of Bandar Abbas was investigated. There was collected 180 water samples from 15 stations and analyzed during 6 months in 2007. The clustering and factor analysis were used for classification of stations and pollutants. The analyzed water quality parameters were: pH, turbidity, total hardness, total alkalinity, TDS, EC, NO3, NO2, SO42-, Cl, Ca, F, Mg, HCO3-, and coliform bacteria. The results show that the main pollutants were: Hco3 and total alkalinity in June, EC and TDS in July, HCO3, total alkalinity and total hardness in August, HCO3-, EC, and TDS in September, HCO3- and total alkalinity in October and November. The maximum similarity between sampling stations were: 11 and 12 in June, 3 and 6 in July, 11, 3 and 14 in August, 11 and 14 in September, 12 and 14 in October, and 9, 4 and 14 in November. Therefore, HCO3- and total alkalinity are the main pollutants and station 12 has minimum similarity with other stations. The parameters were in the standard ranges. The EC, TDS, Turbidity, total alkalinity and total hardness in old regions of the city were higher than new regions. The trend of water quality parameters are ascending from September to November due to the decrease in water level of Minab dam and the use of groundwater resources.

کلیدواژه‌ها [English]

• Water quality
• Cluster analysis
• Principal components
• Factor analysis