استراتژی‌های سازگاری کشاورزان با تغییر اقلیم و اثرات آن بر تولید خرما در جنوب‌شرق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

چکیده

فقدان ظرفیت‌های انطباقی برای تغییرات اقلیمی، کشاورزان فقیر را از تنوع بخشیدن به تولیدات کشاورزی باز می‌دارد. استراتژی‌های سازگاری با تغییرات اقلیمی می‌تواند خطر تولید مربوط به شوک‌های اقلیمی پیش‌بینی نشده را کاهش و امنیت غذایی، درآمد و معیشت کشاورزان را افزایش دهد. این مقاله به بررسی ظرفیت‌های سازگاری کشاورزان خرما برای سازگاری با استراتژی‌های تغییرات اقلیمی در جهت کاهش خطر تولید می‌پردازد. در این مطالعه 300 نمونه خرد مقیاس سطح مزرعه از کشاورزان خرما در بخش جنوب‌شرق ایران جمع آوری شده است. این نظرسنجی در دوره‌های بین مرداد و شهریور 1401 انجام شده است. ظرفیت سازگاری کشاورزان خرماکار با طبقه‌بندی کشاورزان به‌عنوان سازگارکننده‌های سطح بالا، متوسط و پایین با استراتژی‌های سازگاری با تغییرات اقلیمی به‌صورت کمی برآورد شده است. در این مطالعه، از تابع تولید کاب- داگلاس برای اندازه‌گیری اثرات ظرفیت‌های سازگاری کشاورزان بر تولید خرما استفاده شده است. نتایج به‌دست آمده بیانگر سطح متوسط سازگاری کشاورزان از نظر استراتژی‌های سازگاری با تغییر اقلیم و درجه ظرفیت سازگاری بوده است. کشاورزان با استراتژی-های عملیات‌ به باغی (خاک‌ورزی، گرده‌افشانی و مدیریت خوشه)، استفاده از کودهای شیمیایی و آلی، کنترل آفات و شیوه‌های هرس و نگهداری نسبت به سایر اقدامات از جمله کاشت انواع ارقام مقاوم به خشکی و شوری، بهبود شیوه‌های آبیاری و غیره، سازگاری بالاتری دارند. مقدار تولید محصول، تابعی از نیروی‌ کار، اندازه زمین کشاورزی، مصرف نهاده‌های کشاورزی و ظرفیت-های متفاوت سازگاری کشاورزان می‌باشد. این مطالعه توصیه می‌کند که کشاورزان بایستی به طور قابل توجهی خود را با استراتژی‌های سازگاری با تغییرات اقلیمی برای کاهش تولید خرما سازگار کنند. در نتیجه، کشاورزان خرما بایستی خدمات ترویجی بهتری را دریافت و رویه کشاورزی فعلی را برای دستیابی به وضعیت سازگاری بالاتر تغییر دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Adaptation strategies of farmers to climate change and its impact on date palm production in southeastern Iran

نویسندگان [English]

  • Ayeshe Mollazehi
  • Hamid Nazaripour
  • Mahmood Khosravi
Department of physical Geography, Faculty of Geography and Environmental Planning, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran.
چکیده [English]

A lack of adaptive capacities for climate change prevents poor farmers from diversifying agricultural production. Climate change adaptation strategies can reduce the production risk relating to unforeseen climatic shocks and increase farmers’ food, income, and livelihood security. This paper investigates date palm farmers’ adaptive capacities to adapt climate change strategies to reduce the date production risk. The study collected 300 farm-level micro-data of date palm farmers with the direct cooperation. The survey was conducted during periods between July and September of 2022. Date palm farmers’ adaptive capacities were estimated quantitatively by categorizing the farmers as high, moderate, and low-level adapters to climate change adaptation strategies. In this study, a Cobb–Douglas production function was used to measure the effects of farmers’ adaptive capacities on date production. The obtained results show that farmers are moderately adaptive in terms of adaptation strategies on climate change and the degree of adaptation capacities. Agronomic practices such as the quantity of fertilizer used, the amount of labor, the farm’s size, and extension contacts have a substantial impact on date production. This study recommends that a farmer more significantly adjusts to adaptation strategies on climate change to reduce date production. These strategies will help farmers to reduce the risk and produce higher quality date fruit. Consequently, date palm farmers should facilitate better extension services and change the present agronomic practice to attain a higher adaptation status. It can be very clearly seen that low adaptability results in lower date yields

کلیدواژه‌ها [English]

  • climate change
  • adaption strategies
  • farmers
  • date production
  • Southeast district of Iran