نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رضوان خسروی ¹
• علی بافکار ²
• آرش آذری ³

¹ دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

² استادیارگروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

³ دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

امروزه مدیریت منابع بخصوص منابع آب به دلیل ضرورت رسیدگی به مسائل چالش برانگیز موجود بین بخش عرضه و تقاضا، وظیفه ای حیاتی برای مدیران و برنامه ریزان است. آب، انرژی و غذا برای آسایش انسان، کاهش فقر و توسعه پایدار ضروری است و جز جدایی‌ناپذیر زندگی انسان ها هستند. ایران در شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک قرار دارد و میانگین نزولات جوی در آن بسیار کم است. بنابراین اعمال مدیریت صحیح از منابع آب برای تامین غذا در آینده، با توجه به شرایط کمبود و بحران آب بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش دو منطقه در غرب کشور (میاندربند و اشترینان) با هدف ارزیابی و مقایسه تفاوت‌های مدیریت زراعی که تفاوت عملکرد کشاورزان در کشت‌های یکسان با آب و هوای مشابه می‌باشد، جهت کشاورزی پایدار با همبست آب، غذا و انرژی‌ ، بررسی گردید. همبست شامل شش شاخص آب مصرفی، انرژی مصرفی، بهره‌وری آب، بهره‌وری انرژی، بهره‌وری اقتصادی آب و بهره‌وری اقتصادی انرژی می‌باشد که نتیجه نهایی از طریق وزن‌دهی و میانگین این شاخص‌ها منتج می‌گردد. اطلاعات مورد استفاده از طریق مصاحبه با 43 نفر از کشاورزان، مشاهدات میدانی، ارگان‌های زیربط و نرم‌افزار NETWAT حاصل شده است. در این مطالعه سه محصول گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی و خیار که در دو منطقه کشت غالب هستند، مورد ارزیابی قرار گرفته شد. شاخص گوجه‌فرنگی، خیار و سیب‌زمینی در میان‌دربند به ترتیب 87/0، 49/0، 24/0 و در اشترینان به ترتیب 96/0، 48/0و 33/0 می‌باشد. در هر دو منطقه بر مبنای شاخص آب، غذا و انرژی کاشت گوجه‌فرنگی بهترین شرایط را داراست. پیشنهاد می‌شود جهت اصلاح الگوی کشت با درنظر گرفتن همبست به عنوان ابزاری مدیریتی که جوانب مصرف آب و انرژی و امنیت غذا را در نظر می‌گیرد، استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

• همبست آب
• غذا و انرژی
• مدیریت زراعی
• میاندربند
• اشترینان

موضوعات

• آبیاری

عنوان مقاله [English]

Evaluation of sustainable agriculture indicators in the west of Iran based on Water, Food and Energy Nexus

نویسندگان [English]

• Rezvan Khosravi ¹
• ali bafkar ²
• Arash Azari ³

¹ Ph.D Student, Drainage and Irrigation Engineering, Faculty of Agriculture, Razi University, Kermanshah,Iran

² Assistant Professor, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Razi University, Kermanshah, Iran

³ Associated Professor, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Razi University, Kermanshah, Iran

چکیده [English]

Nowadays, resources management in the watersheds is a vital task for the managers and planners due to the necessity of handling challenging issues existed between supply and demand sector. Water, energy and food are necessary for human comfort, poverty reduction, sustainable development and are inseparable part of human life. Iran is located in arid and semi-arid climate and the average rainfall is very low. So, it is very important to apply the proper management of water resource with considering the conditions of water shortage and crisis, to provide people’s food in the future. In this study, which was conducted two regions in the west of Iran (Miandarband & Oshtorinan plain), with purpose to evaluate and compare the difference farmer’s performances in the same crops with similar weather, it was investigated for the sustainable agriculture by Water, Food and Energy Nexus Index (WEFNI). WEFNI includes six indicators of water consumption, energy consumption, water efficiency, energy efficiency, water economic efficiency and energy economic efficiency. The final results obtained by the weighting and averaging of these indicators. The data has been collected by interviews with 43 farmers, field observations, related organizations and NETWAT software. Three crops tomato, potato, and cucumber were evaluated, which are prevailing cultivation in two regions. WEFNI of tomato, cucumber and potato was 0.87, 0.49 & 0.24 in Miandarband plain and 0.96, 0.48 & 0.33 in Oshtorinan plain Respectively. In both regions, based on WEFNI, tomato has the best conditions. So recommended to use WEFNI as a management tool to improve cropping pattern, which consider aspects of water and energy consumption and food security.

کلیدواژه‌ها [English]

• water
• food and energy nexus
• agricultural management
• Miandarband
• Oshtorinan