کاربرد مدل‌های سری‌های زمانی برای پیش‌بینی تبخیر- تعرق در ایستگاه باجگاه

شیروانی, امین; هنر, تورج

کاربرد مدل‌های سری‌های زمانی برای پیش‌بینی تبخیر- تعرق در ایستگاه باجگاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

روش پنمن فائو در ایستگاه تحقیقاتی باجگاه، دانشگاه شیراز، یکی از معادلات مناسب در تخمین تبخیر-تعرق است. مدل‌سازی و پیش‌بینی سریهای زمانی تبخیر-تعرق با روش پنمن فائو برای این ایستگاه با استفاده از مدلهای اتورگرسیو- میانگین متحرک تلفیق شده فصلی (SARIMA) به‌عنوان مدلهای تصادفی خطی مورد مطالعه قرار گرفت. دادههای سریهای زمانی میانگین هفتگی و ماهانه تبخیر-تعرق برای دوره زمانی فروردین 1366 تا اردیبهشت 1386 به‌طور جداگانه به‌عنوان فایل ورودی مدلهای SARIMA درنظر گرفته شدند. بر پایه معیار اطلاعات آکاییک تصحیح شده و معنی‌دار بودن ضرایب، مدلهای ARIMA(1,0,2).(0,1,1)₅₂ و ARIMA(1,0,1).(0,1,1)₁₂ بهترتیب برای مقیاس زمانی هفتگی و ماهانه انتخاب شدند. نمودارهای خود همبستگی باقی‌ماندهها برای مدلهای انتخاب شده نشان میدهند که باقی‌ماندهها ناهمبستهاند. مقادیر میانگین هفتگی و ماهانه تبخیر- تعرق از خرداد 1386 تا اردیبهشت 1387 به‌عنوان دادههای آزمون با استفاده از مدلهای سری زمانی برازش شده پیش‌بینی شد. نتایج نشان داد که توان دوم ضریب همبستگی بین مقادیر مشاهده شده و پیش‌بینی شده برای مقیاس زمانی هفتگی و ماهانه به‌ترتیب برابر 0.92 و 0.99 است. جذر میانگین توان دوم خطا برای مقیاس زمانی هفتگی و ماهانه به‌ترتیب برابر 0.48 و 0.16 میلی‌متر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Application of time series models for evapotranspiration forecasting in Bajgah station

نویسندگان [English]

Amin Shirvani
Tooraj Honar

چکیده [English]

The Penman FAO is one of the appropriate methods for the estimation of evapotranspiration at Bajgah experimental station, Shiraz University. Modeling and forecasting of weekly and monthly time series of evapotranspiration with Penman FAO method using seasonal auto-regressive integrated moving average (SARIMA) models as the linear stochastic models for this station were studied. The time series data of weekly and monthly average of evapotranspiration for the period 1987-2007 were separately considered as the input file of SARIMA models. On the basis of the corrected Akaike's information criterion (AIC) and significant coefficients, and models were selected for weekly and monthly time scales, respectively. The auto-correlation function plots of the residuals for these models have indicated that the residuals are uncorrelated. The weekly and monthly values of evapotranspiration from Khordad 2007 to Ordibehsht 2008 as the test data was forecasted using the fitted models. The results have indicated that the square of correlation coefficient between the observed and predicted values for weekly and monthly time scale is 0.92 and 0.99, respectively. The root mean square error for weekly and monthly time scale is respectively, 0.48 and 0.16 mm.

کلیدواژه‌ها [English]